Tác Giả: Tâm Thơ, Ngô Nguyễn Trần
Hòa Âm: Nhạc sĩ Lê Huỳnh
Trình Bày: Hoàng Quân

Ông Trịnh Hòa (1371-1433), còn có tên là Hajji Mahmud Shams, là một người có đạo Hồi, gốc vùng Trung Á, áng chừng thuộc nước Uzbekistan ngày nay, là một nhà hàng hải nổi tiếng của thế kỷ 15, đã giong buồm đi từ Trung Hoa đến các biển đảo và đất liền của các nước Đông Nam Á, Châu Á, Châu Phi, Ấn Độ, Ả Rập và có thể là các nơi khác nữa.

Hai ông là hai trong số các bậc kỳ tài, thuộc thế hệ đầy kiêu hãnh và đầy uất ức, bị buộc sống lưu vong xứ người dưới sự "phát triển hòa bình" của đế quốc nhà Minh đang thời cực thịnh ở Trung Hoa vào thế kỷ 15. Cả hai ông đều bị bắt phải hoạn, phải quy thuộc và từ giã quê hương bản quán để phục vụ nhà Minh tại Bắc Kinh. Ông Nguyễn An xuất thân từ nước Đại Việt. Ông Trịnh Hòa xuất thân từ nước Đại Lý (Vân Nam ngày nay), nơi mà tổ tiên của ông đến từ vùng Trung Á để phục vụ đế chế Mông Cổ trước đó nữa.

Những sự kiện, nhân duyên lịch sử ấy lẽ ra chỉ dừng lại ở đó nếu một số học giả Trung Hoa hiện tại không nhân danh công trình hàng hải của ông Trịnh Hòa để gây ra điều bất bình cho các nước vùng Đông Nam Á và thế giới. 

Một số học giả Trung Hoa ngày nay đầy vọng niệm nói rằng nước họ có "chủ quyền lịch sử" ("historical rights") ở vùng biển Đông Nam Á mà người Việt từ bao đời gọi là Đông Hải, Biển Đông, dựa trên "dấu ấn văn hóa và lịch sử Trung Hoa" qua các bản đồ hành hải của ông Trịnh Hòa và các cổ vật dưới đáy biển do bão đánh chìm các thương thuyền. Họ nói ông Trịnh Hòa "thám hiểm", "phát hiện" ra biển và đảo ở vùng này.

Các học giả Trung Hoa ấy sẽ giải thích như thế nào về "dấu ấn văn hóa và lịch sử Việt Nam" qua những công trình xây dựng Cố Cung và đô thị thành Bắc Kinh do ông Nguyễn An người Việt Nam vẽ kiểu và xây dựng trên đất Trung Hoa? Nếu xưa ông Trịnh Hòa đi ngang qua biển đảo nước khác, để nay những chuyến đi ấy được dùng như bằng chứng lịch sử và cho rằng đó là sự "thám hiểm" và "phát hiện" ra biển đảo, thì ông Nguyễn An đã đi dọc đất nước Trung Hoa, lên tận Bắc Kinh, vẽ sơ đồ, tổ chức, chỉ huy việc xây Cố Cung và thành Bắc Kinh, sẽ được giải thích như thế nào, trong cùng một mục đích tạo dựng bằng chứng lịch sử để nói về "chủ quyền lịch sử"?

Tất nhiên không phải học giả Trung Hoa nào cũng có cách nghĩ về "chủ quyền lịch sử" một cách ngược ngạo như thế. Điều may mắn là các học giả Việt Nam, từ cổ chí kim, đã hiểu biết về cuộc sống và công trình của ông Nguyễn An từ lâu, nhưng họ không bao giờ lên tiếng nhân danh Ông cho một mục đích đen tối nào, ngay cả những lúc dường như việc nhân danh Ông để phản bác lại lập luận không thành ý, không chính tâm của một số các học giả Trung Hoa về "chủ quyền lịch sử" dựa vào ông Trịnh Hòa là cần thiết.