Nhà thờ được xây dựng tại khu 11 xóm làng San, là nơi thờ tự các vị tổ của họ Ba ngành, trong đó có một nhà khoa bảng nổi tiếng của Phú Thọ; cụ Nguyễn Chính Tuân, theo gia phả họ Ba ngành kể lại cụ tổ họ Ba ngành tên là Ngô Tiến Đức vốn là người gốc Thanh Hóa làm quan Giám thị dưới triều Lê Sơ, cụ bà tên là Mai Thị Tình sinh hạ được 3 người con trai đó là:
- Con trưởng là Nguyễn Duy Tín.
- Con thứ là Nguyễn Duy Thường.
- Con thứ ba là Nguyễn Chính Tuân.
Cụ Nguyễn Duy Tín
(Tên tự là Nguyễn Quý Công) đã từng giữ chức tổng trưởng tại địa phương.
Cụ Nguyễn Duy Thường
(Tự là Nguyễn Tướng Công) đỗ thi hương 4 kỳ được học tại trường Quốc Tử Giám, gọi là giám sinh.
Cụ Nguyễn Chính Tuân
(có sách chép là Nguyễn Sỹ Tuân) là con trai út, ông sống trong thời loạn lạc, suy sụp của nhà Lê, xã hội Đại Việt rơi vào một cuộc khủng hoảng chính trị sâu sắc…
Nguyễn Chính Tuân sinh ra và lớn lên trong hoàn cảnh ấy, tuy vậy đời sống xã hội khó khăn loạn lạc đã không làm giảm ý chí hiếu học của tràng trai làng Dòng, sau khi trúng 4 kỳ thi hương Nguyễn Chính Tuân được vào học tại trường Quốc Tử Giám, khi đó vì có chiến tranh phải sơ tán vào Nông Cống - Thanh Hóa. Khoa thi Hội năm 1514 dưới triều vua Tương Dực Đế, niên hiệu Hồng Thuận thứ 6, Nguyễn Chính Tuân đỗ đệ nhị giáp Tiến sỹ xuất thân
(Tức Hoàng Giáp) danh sách thứ 17.
Tại Văn miếu Quốc Tử Giám tên ông được khắc trong bia Tiến Sỹ số 12, khoa thi Giáp Tuất (1514) được lập ngày 17/4 năm Quang Thiệu thứ 6 (1521) do Trạng nguyên Vũ Duệ soạn thảo.
Bài ký Văn miếu chép:
"Thời bấy giờ đương khoa thi Hội, kẻ sĩ đua văn nghệ, ở Xuân Vi có 5.7000 người lọt 4 kỳ được trúng cách 43 người".
Phần mộ cụ Nguyễn Chính Tuân được đặt tại rừng Trặng Xã Xuân Lũng - Huyện Lâm Thao - Tỉnh Phú Thọ vì không có con nối dõi nên cả ba chi cùng thờ phụng, giỗ vào ngày 25/10
(âm lịch) hàng năm.
Về sau con cháu họ Ba ngành xây dựng từ đường thờ cụ thủy tổ và 3 anh em cụ Nguyễn Chính Tuân là các vị đã sinh ra một dòng họ nổi tiếng mà người họ Ba ngành rất đỗi tự hào, sau này con cháu dòng họ có rất nhiều người đỗ đạt, đem lại vinh hiển cho dòng họ, dòng họ Ba ngành là một trong 4 dòng họ quan trọng nhất trong làng
(Trặng, Nội, Cương, Dích), ngày đại tiệc nếu thiếu một trong 4 dòng họ thì làng chưa thể tổ chức tế lễ.
Di tích từ đượng họ Nguyễn Ba ngành được công nhận di tích lịch sư cấp Tỉnh năm 1999. Hiện nay từ đường đang trong thời kỳ xuống cấp, nhất là nhà thượng điện, lãnh đạo Sở văn hóa tỉnh Phú Thọ, phòng Văn hóa huyện Lâm Thao và lãnh đạo địa phương cùng với ban đại diện dòng họ làm thủ tục xin cấp vốn nhà nước trùng tu sửa chữa lại di tích cho khang trang sạch đẹp đảm bảo tính thẩm mỹ di tích lịch sử cấp Tỉnh của một dòng họ có truyền thống hiếu học trên quê hương làng Dòng văn hiến.
Tại di tích có bài thơ của con họ Nguyễn Đắc Thắng;
Bốn mùa tứ quý là mai
Tuần rằm mồng một mai lai cau trầu
Trung tuần tháng bảy là ngâu
Cau vua uy thế dài lâu họ nhà
Tám chi trên dưới chúng ta
Sáng lên tình nghĩa như hoa hải đường
Là màu gìn giữ kỷ cương
Tổ tiên vạn tuế tâm hương lòng thành./.
***
Nguồn tin: http://langdong.vn/vi/news/Tin-tuc/Di-tich-tu-duong-ho-Nguyen-Ba-nganh-Xa-Xuan-Lung-Huyen-Lam-Thao-Tinh-Phu-Tho-139/